Recht op menselijke blik bij besluiten

Mensen hebben recht op een menselijke blik bij besluiten. Dit betekent dat mensen een nieuw, door een persoon genomen besluit kunnen vragen als zij een geautomatiseerd besluit van een organisatie hebben ontvangen.

Sommige organisaties nemen besluiten over mensen op basis van automatisch verwerkte gegevens. Het is dan niet een persoon die het besluit neemt, maar de computer. Bijvoorbeeld de automatische beoordeling van een online ingediende kredietaanvraag. Of verwerking van sollicitaties via internet zonder menselijke tussenkomst. 

De privacywet AVG geeft mensen recht op een menselijke blik bij automatische besluiten die over hen gaan en die gevolgen voor hen hebben. Bijvoorbeeld dat zij een lening niet krijgen. Of niet voor een sollicitatiegesprek worden uitgenodigd. Dat betekent dat de organisatie een nieuw besluit moet nemen waarbij een mens hun gegevens heeft beoordeeld.

Op deze pagina

Profilering

Organisaties die automatische besluiten nemen, kunnen hierbij profilering gebruiken. Dit houdt in dat ze een besluit over iemand nemen op basis van het profiel van die persoon. Een organisatie kan iemands profiel gebruiken om in te schatten hoe diegene zich gaat gedragen. Bijvoorbeeld of deze persoon de rekeningen gaat betalen.

Voorwaarden automatisch besluit

Automatische besluitvorming is meestal verboden. Een organisatie mag alleen een automatisch besluit over iemand nemen in een van de volgende gevallen:

  • het is noodzakelijk om een overeenkomst met deze persoon af te sluiten;
  • er staat in een wet dat het mag;
  • diegene heeft uitdrukkelijk toestemming gegeven.

Organisaties die automatische besluiten nemen, moeten hun systemen regelmatig controleren en testen. Zodat de systemen werken zoals ze bedoeld zijn en geen foute uitkomsten geven.

Achterhalen van automatisch besluit

Wilt u achterhalen of er een automatisch besluit over u is genomen? Lees het besluit dat u heeft gekregen dan goed door. Soms kunt u aan het besluit zien dat het om een automatisch besluit gaat. Bijvoorbeeld:

  • Er staat in dat het document automatisch is gegenereerd.
  • Het besluit is algemeen geformuleerd.
  • De organisatie heeft profilering toegepast. Dat houdt in dat de organisatie het besluit heeft genomen op basis van een profiel van u, bijvoorbeeld door u in een bepaalde groep mensen te plaatsen. En niet te kijken naar uw persoonlijke situatie.

U kunt ook in de privacyverklaring van de organisatie kijken. Want neemt de organisatie automatische besluiten, dan hoort dat in de privacyverklaring te staan. En ook hoe de organisatie die besluiten dan neemt.

Wilt u zeker weten of er een automatisch besluit over u is genomen? En op basis van welke logica en welke persoonsgegevens van u dit is gebeurd? Dan kunt u een inzageverzoek doen bij de organisatie.

Nieuw besluit vragen

Bent u het niet eens met een automatisch besluit dat een organisatie over u heeft genomen? En dat belangrijke gevolgen heeft voor u, bijvoorbeeld dat u geen lening of verzekering kunt afsluiten? Dan kunt u de organisatie vragen om een nieuw besluit te nemen waarbij een mens uw gegevens beoordeelt. U kunt hiervoor onze voorbeeldbrief nieuw besluit gebruiken.

In de reactie moet de organisatie u laten weten of de organisatie aan uw verzoek voldoet. En zo ja, zo snel mogelijk een nieuw besluit over u nemen. Dat is uiterlijk binnen 1 maand. Weigert de organisatie uw verzoek? Dan moet de organisatie u laten weten waarom.