AP: meer duidelijkheid nodig over benaderen mensen met recht op uitkering of toeslag

Thema's:
Uitkering en sociale zekerheid
Gemeenten

Het wetsvoorstel dat overheidsinstanties de mogelijkheid geeft om zelf mensen te benaderen die recht hebben op een uitkering of toeslag, heeft nog wijzigingen nodig. Dat vindt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Zo moeten mensen van tevoren duidelijke informatie krijgen over welke persoonsgegevens instanties hiervoor gaan uitwisselen.

De AP concludeert dit na toetsing van het voorstel voor de Wet proactieve dienstverlening SZW, die de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI) wijzigt. 

Binnen het bestaande systeem voor werk, inkomen en sociale zekerheid wisselen het UWV, de SVB en gemeenten nu al bepaalde persoonsgegevens uit. Bedoeling van het wetsvoorstel is dat zij straks ook gegevens kunnen uitwisselen om na te gaan of mensen mogelijk een uitkering of sociale voorziening mislopen. En zo ja, om die mensen dan te benaderen.

Verduidelijking nodig

"De AP kan zich in dit streven verplaatsen, het is natuurlijk goed als iemand daadwerkelijk krijgt waar diegene recht op heeft", zegt AP-bestuurslid Katja Mur. "Maar regel het dan wel meteen goed. Met duidelijke afspraken van tevoren over welke informatie van mensen wordt gebruikt, zodat zij niet verrast worden."

Welke uitkeringen en voorzieningen?

Het is nog niet bekend bij welke uitkeringen en sociale voorzieningen de nieuwe werkwijze precies gaat gelden. Die komen in lagere regelgeving te staan, die niet parlement loopt en die het parlement dus niet kan controleren. Het zou bijvoorbeeld kunnen gaan om de aanvullende inkomensvoorziening voor ouderen, bepaalde vormen van de bijstand of het kindgebonden budget. 

Welke (soorten) persoonsgegevens?

Het wetsvoorstel noemt niet welke persoonsgegevens het UWV, de SVB en gemeenten kunnen gaan verwerken. Gaat het bijvoorbeeld om privacygevoelige informatie als financiële gegevens? Zolang dit niet vaststaat, kunnen mensen niet goed inschatten of zij dit wel willen.  Het wetsvoorstel moet duidelijk aangeven welke (categorieën van) persoonsgegevens de instanties gaan gebruiken bij de nieuwe aanpak. Daarnaast moet er een bewaartermijn voor de persoonsgegevens worden vastgelegd. 

Opt-out

In de praktijk kunnen er mensen zijn die, om welke reden dan ook, niet willen dat hun gegevens worden gebruikt voor 'proactieve dienstverlening'. Zij kunnen dat doorgeven via een opt-out. Alleen staat in het wetsvoorstel niet dat het UWV, de SVB en gemeenten gezamenlijk opt-outs moeten bijhouden, zodat iemand niet bij alle drie de instanties apart een opt-out hoeft door te geven. Deze verplichting moet worden opgenomen in het wetsvoorstel, aldus de AP.

""

Publicaties